Co to znaczy syzyfowa praca?

W życiu codziennym często używamy frazeologizmu „syzyfowa praca„. Aby dokładnie zrozumieć, co to znaczy syzyfowa praca, warto poznać, postać Syzyfa. Syzyf to jeden z powszechnie znanych bohaterów mitologii greckiej. Pomimo wielu lat mit o Syzyfie nadal pełni rolę symbolu i archetypu człowieka stawiającego czoła tragicznemu losowi. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na powieść Stefana Żeromskiego o tym samym tytule, by w pełni odpowiedzieć na tytułowe pytanie.

Spis treści:

1. Pochodzenie i znaczenie frazeologizmu “syzyfowa praca”
2. Przykłady użycia “syzyfowej pracy” w literaturze
3. Związek “syzyfowych prac” z tytułem powieści Stefana Żeromskiego
4. Co to znaczy syzyfowa praca? – Historia mitycznego Syzyfa

Pochodzenie i znaczenie frazeologizmu “syzyfowa praca”

Syzyfowa praca to frazeologiczne określenie bezcelowej, monotonnej, niewdzięcznej i uciążliwej pracy. Termin ten posiada swoje korzenie w mitologii greckiej, a konkretnie wywodzi się z mitu o Syzyfie, skazanym przez bogów na wieczne wtaczanie ogromnego kamienia na szczyt góry, który za każdym razem spadał. Dany frazeologizm wywodzi się z tytułu powieści Stefana Żeromskiego „Syzyfowe prace”.

Przykłady użycia “syzyfowej pracy” w literaturze

Współcześnie znaczenie terminu „syzyfowe prace” odnosi się do każdej sytuacji, w której dana praca jest bezcelowa i monotonna, przypomina niekończący się proces. W literaturze można znaleźć liczne przykłady, w których to określenie jest używane do opisania bezowocnej aktywności czy zmaganie się z trudnymi, bezsensownymi sytuacjami.

Autor, który podobnie jak Stefan Żeromski zainspirował się mitem o Syzyfie, (wprowadzając do swojej powieści alegorię nierównej walki z siłami wyższymi) był Albert Camus. Camus, pisząc “Dżumę”, skazał  głównego bohatera powieści na porażkę w starciu z destrukcyjnym wpływem choroby.

Związek “syzyfowych prac” z tytułem powieści Stefana Żeromskiego

Stefan Żeromski zainspirował się mitycznym Syzyfem, tworząc alegorie skały, którą możemy odnieść do życia codziennego. Tytuł „syzyfowe prace” oznacza ciężką, bezsensowną pracę, która nie przynosi żadnych efektów i kończy się kolejnymi niepowodzeniami. 

Istnieje kilka powodów, dla których frazeologizm „syzyfowe prace” ma znaczenie:

1. Pomaga zrozumieć sens samej lektury.
2. Ilustruje, co oznacza związek frazeologiczny.
3. Uświadamia, jak istotne mogą być odniesienia do starożytnych mitów w historii literatury i współczesnym języku.

Najczęściej tytuł powieści jest interpretowany jako aluzja do czasów rusyfikacji w okresie zaborów. Wytrwałość zaborców w eliminowaniu polskości okazała się równie trudna i bezowocna, co praca Syzyfa. Jednak drugie znaczenie tytułu „Syzyfowych prac” odnosi się do oporu przeciwko rusyfikacji, który stanowił dla polskiej młodzieży trudne wyzwanie, wymagające nieustannego rozpoczynania od nowa. W tym kontekście postacie takie jak Marcin Borowicz czy Bernard Zygier są uznawane za współczesnych Syzyfów.

Co to znaczy syzyfowa praca? – Historia mitycznego Syzyfa

Syzyf, który założył i panował nad Koryntem, przyczynił się do rozkwitu miasta, zdobywając uznanie bogów dzięki swojemu dowcipowi i bystrości umysłu. Jego talent w żartach i anegdotach przyciągał uwagę bogów, którzy regularnie zapraszali go na olimpijskie uczty. Ulubieniec bogów czerpał radość z takiego stylu życia, rozkoszując się nektarem i ambrozją. Niestety, król Koryntu miał pewną słabość — upodobanie do plotkowania. Po powrocie z Olimpu nie potrafił długo zachować tajemnic bogów, ujawniając je publicznie. Przez długi czas jego gadulstwo było tolerowane, ale pewnego dnia Syzyf ujawnił kluczowy sekret bogów, co spowodowało chaos na Olimpie.

Zeus postanowił ukarać Syzyfa poprzez wysłanie boga śmierci, Tanatosa. Jednak sprytny król Koryntu oszukał Tanatosa, uwięził go i zakłócił naturalny porządek świata, blokując proces umierania ludzi. Zeus, oburzony tym działaniem, wysłał Aresa, aby uwolnił Tanatosa. Po uwolnieniu śmierci, Tanatos pomścił się na Syzyfie, zabijając go. Zanim jednak Syzyf umarł, nakazał żonie, by nie pogrzebała jego ciała, sądząc, że to ocali go przed przejściem do krainy cieni.

Dusza Syzyfa wędrowała nad brzegami Styksu, błagając o litość. Ostatecznie Pluton pozwolił mu powrócić na ziemię, aby ukarać żonę. Syzyf wrócił do Koryntu, starając się unikać uwagi bogów, którzy w końcu o nim zapomnieli. Jednak po pewnym czasie Tanatos przypomniał sobie o uciekinierze i chwycił go w Hadesie. Syzyf skazany został na wieczną karę: tocząc ogromny głaz na szczyt góry. Jednak gdy jest blisko szczytu, głaz wymyka mu się z rąk i toczy z powrotem w dół, zmuszając Syzyfa do ponownego rozpoczęcia pracy, co symbolizuje wieczną pokutę za jego gadatliwość.